Beyaz yüzlü saki, Yeni Dünya maymunları grubuna ait olup, Pitheciidae familyasında yer almaktadır. Güney Amerika'nın kuzey ve orta bölgelerinde yaşayan bu familya, iki alt familyaya ayrılır. Bunlardan ilki Callicebinae alt familyasıdır ve yalnızca titi cinsini içerir. İkinci alt familya ise Pitheciinae olup, saki, uakari ve sakallı saki cinslerini kapsar. Familyada 43 tür bulunmakta olup, bazı türlerin soyu tükenme tehlikesi altındadır. Beyaz yüzlü sakilerin boyu genel olarak 23-57 cm arasında değişir ve çoğu cinste kuyruk, vücut uzunluğuna yakın bir uzunluktadır. Sadece uakari cinsinin kuyruğu, vücudunun yarısı kadar uzunluktadır. Ağırlıkları ise genellikle 0.5-3.5 kg arasında değişir. Sık tüyleri bulunan bu sakilerin postları siyah, gri, beyaz ve kahverengi renklerde olabilir. Yüzleri kısmen çıplak ya da beyaz renklidir. Kuyrukları, tutunma yerine denge sağlamak amacıyla kullanılır ve post ile kaplıdır. Beyaz Yüzlü Sakilerin Yayılımı Beyaz yüzlü sakiler yalnızca Güney Amerika'da yaşamaktadır. Çoğu tür Amazonas bölgesinde, Kolombiya’nın güneyinden Bolivya ve Brezilya'ya kadar uzanan bir bölgede bulunur. Titi türüne ait birkaç tür ise Brezilya'nın güneydoğusunda yaşar. Bu maymunlar, tropik ormanlar, kuru ormanlar ve dağlık bölgeler gibi çeşitli orman türlerinde bulunabilir. Beyaz Yüzlü Sakilerin Yaşam Şekli Beyaz yüzlü sakiler, genel olarak ağaçta yaşayan ve gündüz aktif olan maymunlardır. İyi tırmanıcılar olup, ömürlerinin büyük bir kısmını ağaçta geçirirler. Genellikle dört ayak üzerinde yürürler, ancak türden türe farklı miktarda atlayarak da hareket ederler. Farklı büyüklükte gruplar halinde yaşarlar; sakiler ve titiler, ömürleri boyunca eşlerine sadık kalırlar. Sakallı sakiler ve uakariler ise 50 bireye kadar üyesi olan gruplar halinde yaşar. Büyük gruplar gıda aramak için küçük gruplara bölünür, akşam uyuma saatinde ise tekrar bir araya gelirler. Sakiler, birbirleriyle iletişim kurmak için birçok farklı ses çıkarabilirler. En dikkat çekici sesleri, ince çığlıklar ve kuş ötüşünü andıran seslerdir. Beyaz Yüzlü Sakilerin Beslenmesi Genel olarak hepçildirler, ancak büyük bir kısmı bitkisel gıdalarla beslenir. Titi cinsi neredeyse sadece meyve ile beslenirken, diğer cinsler çekirdek ve sert kabuklu meyveleri tercih eder. Tüm cinsler, böcekler ve küçük hayvanlar gibi hayvansal gıdalarla da beslenirler. Sonuç Beyaz yüzlü sakiler, Güney Amerika'nın çeşitli ormanlarında yaşayan, çeşitli beslenme alışkanlıklarına sahip ve sosyal yapılarıyla dikkat çeken bir maymun türüdür. Bu türün korunması ve habitatlarının sürdürülebilirliği, ekosistem dengesi açısından büyük önem taşımaktadır. |