Kara başlı örümcek maymunu, Yeni Dünya maymunları grubuna dahil olan bir primat familyasındandır. Bu maymunlar, Güney Amerika ve Orta Amerika'da yaşarlar. Kara başlı örümcek maymunlarının 25 türü bulunur ve bu türler 5 cinse ayrılır. Bu cinsler örümcek maymunu, yünlü örümcek maymunu, sarı kuyruklu yünlü maymun, yünlü maymun ve ulayan maymun olarak bilinir.

Kara başlı örümcek maymunlarının boyu 30 ile 80 cm arasında değişir ve kuyruk uzunlukları yaklaşık 90 cm olabilir. Ağırlıkları ise 5 ile 15 kg arasında değişmektedir. En büyük örümcek maymunu türü ulayan maymun olup, aynı zamanda Amerika Kıtası'nda bulunan en büyük maymun cinsidir. Kara başlı örümcek maymunlarının erkek bireyleri, dişilerden daha ağır ve büyüktür. Renkleri kırmızı, gri, siyah ve kahverengi tonlarında olabilir. Bacakları ve kolları oldukça uzundur. Ellerinin kanca şeklinde olması ve başparmaklarının geriye doğru kısalmış olması, bu maymunların belirgin özelliklerindendir. Kuyrukları vücutlarının uzunluğunda olup, ağızlarında 39 adet diş bulunur. Bazı cinslerde dişilerin penis benzeri bir klitorisi bulunabilir.

Örümcek maymunları çok seyrek ürerler ve bu özellikleri ile dikkat çekerler. Üremeleri 2 yılda bir gerçekleşir ve gebelik süreleri 6 ile 8 ay arasında değişir. Gebelik süresi sonunda genellikle bir yavru dünyaya getirirler. Yavrunun bakımı tamamen dişiye aittir. Yavrular, 1-2 yıl içinde anne sütünden kesilir ve 4 ile 7 yıl içinde erginliğe ulaşırlar. İnsan himayesinde olduklarında yaşam süreleri 20-30 yıl arasında olabilir.

Örümcek maymunlar hepçildir, ancak beslenmeleri mevsim şartlarına göre hayvansal ve bitkisel olarak değişir. Örümcek maymunları ve ulayan maymunlar, genellikle yapraklarla beslenirler.

Örümcek maymunları gündüz aktif olup, ağaçta yaşayan maymunlardır ve nadiren yere inerler. Ağaç dalları arasında dört ayak üzerinde yürürler veya kolları ile dallara tutunarak sallanıp atlayarak ilerlerler. Örümcek maymunları barışçıl canlılardır ve grup içinde barışçıl bir şekilde yaşarlar. İletişimlerini bağırarak sağlar ve diğer maymun gruplarının fazla yaklaşmamasını temin ederler.

Kara başlı örümcek maymunları, yaşam alanlarının tahribatı ve avlanma nedeniyle tehdit altındadır. Koruma çabaları, bu türlerin hayatta kalması için kritik öneme sahiptir.