İsmini İtalyan-Fransız kâşif Pierre Savorgnan de Brazza'dan alan De Brazza maymunları, Orta Afrika'da, Etiyopya'da, Güney Sudan'da, Kamerun'da, Kenya'da ve Angola'da bulunan ormanlık alanlarda genellikle nehir boyunca yaşarlar. Tropikal nemli ormanlar, ovalar, bataklık ve yarı yaprak döken ormanlar onların evidir. En yaygın Afrika primatlarından biri olan bu maymunlar, sulak alanlara özgü eski bir dünya maymunudur.

De Brazza maymunlarının sırtı kırmızımsı ve kahverengidir. Beyaz bir şerit uyluktan aşağı doğru iner ve hemen fark edilen turuncu bir iz vardır. Beyaz gri kürkü ve beyaz tüylü sakalı onu diğer maymunlardan ayıran dikkat çekici özelliklerinden biridir. Erkek ile dişi maymunu fiziksel görünümleri ile birbirinden ayırmak mümkündür.

Vahşi bir yaşam süren De Brazza maymununun ömrü yaklaşık 22 yıldır. Ağaçtan ağaca taşınmak için kuyruklarını ve uzun uzuvlarını kullanırlar.

Utangaç ve bölgesel bir maymundur. Bir şeyden korktuklarında yanında olmak istemezsiniz çünkü çığlıklarıyla ünlenen bu maymunlar korktuklarında çok yüksek sesler çıkarırlar. De Brazza maymunu, yüksek sesler çıkararak, ağaç dallarını sallayarak ve çeşitli yüz ifadeleri ve hareketler yaparak haberleşir. Onay vermek ve bir şeyi vurgulamak için kafa sallarlar. Bu hayvanın avcıları diğer büyük yırtıcı hayvanlardır. Gölgeleri seven bu maymunlar gerekirse yüzebilirler. De Brazza maymunu ayrıca çok iyi kamufle olur.

Sulak ve nemli yerleri sevdiği için bu hayvanlara 'bataklık maymunu' adı da verilmiştir. Hemen hemen her hayvan topluluğunda olduğu gibi, aileyi koruyan erkek De Brazza maymunudur. Bu maymun grubu genelde küçük topluluklar halinde dolaşır. Gruplar en az 5, en çok 30 maymundan oluşur. Grubun lideri ise en güçlü olan erkek maymundur. Kendi aralarında hoş vakit geçiren bu grup, diğer hayvan gruplarına karşı ise düşmandır. Dişi maymunlar bir ömür boyunca anneleriyle yaşayabilirler. Ancak erkek maymunlar cinsel olgunluğa eriştiklerinde yuvalarından ayrılırlar. Cinsel olgunluğa 5 ya da 6 yaşlarında ulaşırlar. Erkekler 7 ile 15 kilo ağırlığında, dişiler ise 5 ile 9 kilo ağırlığındadır. Gebelik süresi 5-6 ay arasındadır. İkiz doğum nadir görülür. Bebekler annelerine bakım için 1 yıl boyunca muhtaçtır.

Genellikle sabahın erken saatlerinde beslenen bu maymun, çoğunlukla meyve, yeni yapraklar, çiçekler, tomurcuklar ve kertenkele ile beslenir. Bu hayvanın otobur olduğu söylenebilir. Nehirlerin kenarında bulunan yoğun bitki örtüsü onlar için ideal bir yemdir. Nadiren böcek de yiyebilirler.

Oldukça pahalı olan De Brazza maymunu, dünyada en pahalı olan 10 hayvan arasında yer almaktadır. Ortalama yedi bin ile on bin dolar arasında fiyatlara satılmaktadır. Afrika'da yapılan yasa dışı hayvan ticareti ve habitat kaybı, De Brazza maymununu tehdit eden en büyük faktörlerdir.